Spaanders 1Spaanders 2Spaanders 3Spaanders 4Spaanders 5Spaanders 6Spaanders 7Spaanders 8

Recept voor het benaderen van een voluut

door Ivo, tweedejaars meubelmaker

een voluut toegepast in een Renaissance-kapiteel
tekening uit het boek 'Meubelstijlen' door J.Clarisse, 1986 nog een voluut toegepast in hetzelfde kapiteel Er zijn in de loop van de ontwikkeling van de vormgeving talloze pogingen ondernomen om de organische regelmaat van het slakkenhuis mathematisch te beschrijven, zoals die bijvoorbeeld gebruikt wordt in het Ionisch voluut. Een goede formule geeft een benadering van een esthetisch verantwoorde vorm die met eenvoudige middelen toch betrouwbaar geproduceerd kan worden.
De hier besproken methode komt uit The Cabinetmaker's and Upholsterer's Drawingbook (1803) van Thomas Sheraton.

Fig. 3: 'Eye of the Volute'Eye of the Volute

Men neme een cirkel en een vierkant, zo dat een zijde van het vierkant even lang is als de straal van de cirkel, en het midden van een zijde samenvalt met het middelpunt van de cirkel. Zie figuur 3: punt s het middelpunt van de cirkel, en de punten 1, 2, 3 en 4 vormen de hoeken van het vierkant.
Trek een lijn van punt 2 naar punt s, en een lijn van punt 3 naar punt s. Teken daarna twee kleinere vierkanten, 2/3 en 1/3 keer zo groot als het oorspronkelijke, zoals aangegeven met de punten 5, 6, 7 en 8 voor het éne vierkant, en 9, 10, 11 en 12 voor het andere.

Ionic Volute

Fig. 4: 'Ionic Volute' Verleng de lijn van punt 4 omhoog naar punt A, waarbij de afstand van s tot A gelijk is aan 8 4/7 keer de straal van de cirkel. Zie figuur 4:
Verleng de lijn vanuit punt 1 door punt 2 tot voorbij B,
verleng de lijn vanuit punt 2 door punt 3 tot voorbij C en
verleng de lijn vanuit punt 3 door punt 4 tot voorbij D.
Zet dan de éne poot van een passer op punt 1 en de andere op A, en draai die naar B,
zet dan de éne poot van de passer op punt 2 en de andere op B, en draai die naar C,
zet dan de éne poot van de passer op punt 3 en de andere op C, en draai die naar D,
zet dan de éne poot van de passer op punt 4 en de andere op D, en draai die naar E,
zet dan de éne poot van de passer op punt 5 en de andere op E, en draai die naar F, enzovoorts.
Zet tenslotte de éne poot van een passer op punt 12 en de andere op O, en draai die naar P.



Aanvullende tekeningen: